Monthly Archives: Ağustos 2021

SQL Tablo Kolonlarından C# class Property Nasıl üretilir?

28 Ağu

Entity Framwork gibi ORM araçları ile veritabanı işlemleri yaparken bir tablonun her kolonunu C# sınıfına bir property olarak atamak durumunda kalırız. Hele ki veritabanında çok fazla kolon varsa, tek tek property oluşturmak biraz sıkıcı olabilir. Bu drumda kolon isimleri adım adım C# property tipine dönüştürülebilir.

Postgresql’de bir tablodaki kolon isimlerini almak için gerekli sorgu şu şekildedir:

SELECT column_name
  FROM information_schema.columns
 WHERE table_schema = 'cms'
   AND table_name   = 'consumptions';

Result >

 id
 subscription_id
 created_at
 meter_number
 meter_value
 meter_reading_type

Kolon isimlerini elde ettikten sonra bunları değişik formatlarda çıktılar haline dönüştürebiliriz. SQL kodu ile c# class property üretmek de mümkündür.

SELECT 'public string ' || 
        replace(initcap(column_name),'_','') || 
        ' { get; set; }'
 FROM information_schema.columns
 WHERE table_schema = 'cms'
    AND table_name   = 'consumptions';

Result >
 public string Id { get; set; }
 public string SubscriptionId { get; set; }
 public string CreatedAt { get; set; }
 public string MeterNumber { get; set; }
 public string MeterValue { get; set; }
 public string MeterReadingType { get; set; }

Ancak bütün propert tipleri string oldu ve pek kullanışlı olmadı. Bir adım daha ilerleterek tipleri de data_type kolonundan elde edebiliriz.

SELECT 'public' ||
            (CASE
                WHEN data_type = 'uuid' THEN ' string '
                WHEN data_type = 'integer' THEN ' int '
                WHEN data_type = 'numeric' THEN ' double '
                WHEN data_type = 'timestamp without time zone' THEN ' DateTime '
                ELSE ' string '
            END) ||
       replace(initcap(column_name),'_','') ||
       ' { get; set; }'
  FROM information_schema.columns
 WHERE table_schema = 'cms'
   AND table_name   = 'consumptions';

Result >
 public string Id { get; set; }
 public string SubscriptionId { get; set; }
 public DateTime CreatedAt { get; set; }
 public int MeterNumber { get; set; }
 public double MeterValue { get; set; }
 public int MeterReadingType { get; set; }

Property’ler Column attribute ile biraz daha süslenerek Entity Framework’ün kolay mapping yapmasına imkan sağlanabilir.

SELECT '[Column("' || column_name || '")] '
       'public' ||
            (CASE
                WHEN data_type = 'uuid' THEN ' string '
                WHEN data_type = 'integer' THEN ' int '
                WHEN data_type = 'numeric' THEN ' double '
                WHEN data_type = 'timestamp without time zone' THEN ' DateTime '
                ELSE ' string '
            END) ||
       replace(initcap(column_name),'_','') ||
       ' { get; set; }'
  FROM information_schema.columns
 WHERE table_schema = 'cms'
   AND table_name   = 'consumptions';

Result >
 [Column("id")] public string Id { get; set; }
 [Column("subscription_id")] public string SubscriptionId { get; set; }
 [Column("created_at")] public DateTime CreatedAt { get; set; }
 [Column("meter_number")] public int MeterNumber { get; set; }
 [Column("meter_value")] public double MeterValue { get; set; }
 [Column("meter_reading_type")] public int MeterReadingType { get; set; }

WSL Ubuntu Versiyon Güncelleme

26 Ağu

WSL üzerinde çalışan ubuntu veya diğer ürünlerin versionunu görüntülemek için aşağıdaki komut kullanılır.

wsl -l -v

 NAME                   STATE           VERSION
 docker-desktop-data    Stopped         2
 Ubuntu-20.04           Running         1
 docker-desktop         Stopped         2

Ubuntu versionunu 2 yapmak için kullanılacak komut, kurulu olan ubuntu versiyonuna göre aşağıdaki şekilde yapılmaktadır. Örnekteki 20.04 sürümü kurulumunuza göre değişebilir.

wsl --set-version Ubuntu-20.04 2

 Conversion in progress, this may take a few minutes…
 For information on key differences with WSL 2 please visit https://aka.ms/wsl2
 Conversion complete.

İşlem tamamlandıktan sonra yeni version listesi aşağıdaki gibi olacaktır.

wsl -l -v

 NAME                   STATE           VERSION
 docker-desktop-data    Stopped         2
 Ubuntu-20.04           Running         2
 docker-desktop         Stopped         2

Docker Komutları

25 Ağu

Dcoker kurulu bir sistemde CLI üzerinden girilen komutlar ile docker işlemlerini gerçekleştirebilmekteyiz. Docker CLI bilindiği üzere bir Rest API aracılığı ile komutları arka plan servisi olan Daemon’a aktarmaktadır. Docker kullanımında faydalı komutlar aşağıda listelenmiştir.

1 – docker

CLI üzerinde docker ile ilgili komutların listesi ve parametreleri “docker” komutu ile öğrenilebilmektedir.

C:\Users\Bayram docker
A self-sufficient runtime for containers
 Options:
       --config string      Location of client config files (default
                            "C:\Users\Bayram\.docker")
   -c, --context string     Name of the context to use to connect to the
                            daemon (overrides DOCKER_HOST env var and
                            default context set with "docker context use")
   -D, --debug              Enable debug mode
   -H, --host list          Daemon socket(s) to connect to
   -l, --log-level string   Set the logging level
                            ("debug"|"info"|"warn"|"error"|"fatal")
                            (default "info")
       --tls                Use TLS; implied by --tlsverify
       --tlscacert string   Trust certs signed only by this CA (default
                            "C:\Users\Bayram\.docker\ca.pem")
       --tlscert string     Path to TLS certificate file (default
                            "C:\Users\Bayram\.docker\cert.pem")
       --tlskey string      Path to TLS key file (default
                            "C:\Users\Bayram\.docker\key.pem")
       --tlsverify          Use TLS and verify the remote
   -v, --version            Print version information and quit
 Management Commands:
   builder     Manage builds
   buildx*     Build with BuildKit (Docker Inc., v0.5.1-docker)
   compose*    Docker Compose (Docker Inc., v2.0.0-beta.6)
   config      Manage Docker configs
   container   Manage containers
   context     Manage contexts
   image       Manage images
   manifest    Manage Docker image manifests and manifest lists
   network     Manage networks
   node        Manage Swarm nodes
   plugin      Manage plugins
   scan*       Docker Scan (Docker Inc., v0.8.0)
   secret      Manage Docker secrets
   service     Manage services
   stack       Manage Docker stacks
   swarm       Manage Swarm
   system      Manage Docker
   trust       Manage trust on Docker images
   volume      Manage volumes
 Commands:
   attach      Attach local standard input, output, and error streams to a running container
   build       Build an image from a Dockerfile
   commit      Create a new image from a container's changes
   cp          Copy files/folders between a container and the local filesystem
   create      Create a new container
   diff        Inspect changes to files or directories on a container's filesystem
   events      Get real time events from the server
   exec        Run a command in a running container
   export      Export a container's filesystem as a tar archive
   history     Show the history of an image
   images      List images
   import      Import the contents from a tarball to create a filesystem image
   info        Display system-wide information
   inspect     Return low-level information on Docker objects
   kill        Kill one or more running containers
   load        Load an image from a tar archive or STDIN
   login       Log in to a Docker registry
   logout      Log out from a Docker registry
   logs        Fetch the logs of a container
   pause       Pause all processes within one or more containers
   port        List port mappings or a specific mapping for the container
   ps          List containers
   pull        Pull an image or a repository from a registry
   push        Push an image or a repository to a registry
   rename      Rename a container
   restart     Restart one or more containers
   rm          Remove one or more containers
   rmi         Remove one or more images
   run         Run a command in a new container
   save        Save one or more images to a tar archive (streamed to STDOUT by default)
   search      Search the Docker Hub for images
   start       Start one or more stopped containers
   stats       Display a live stream of container(s) resource usage statistics
   stop        Stop one or more running containers
   tag         Create a tag TARGET_IMAGE that refers to SOURCE_IMAGE
   top         Display the running processes of a container
   unpause     Unpause all processes within one or more containers
   update      Update configuration of one or more containers
   version     Show the Docker version information
   wait        Block until one or more containers stop, then print their exit codes

2 – docker version

Docker version komutu ile client ve server hakkında bilgiler edinilmektedir. Bu ekranda hata alınması durumunda daemon servisi ayakta olmayabilir. 

C:\Users\Bayram docker
Client:
  Cloud integration: 1.0.17
  Version:           20.10.7
  API version:       1.41
  Go version:        go1.16.4
  Git commit:        f0df350
  Built:             Wed Jun  2 12:00:56 2021
  OS/Arch:           windows/amd64
  Context:           default
  Experimental:      true
 Server: Docker Engine - Community
  Engine:
   Version:          20.10.7
   API version:      1.41 (minimum version 1.12)
   Go version:       go1.13.15
   Git commit:       b0f5bc3
   Built:            Wed Jun  2 11:54:58 2021
   OS/Arch:          linux/amd64
   Experimental:     false
  containerd:
   Version:          1.4.6
   GitCommit:        d71fcd7d8303wbf684402823e425e9dd2e99285d
  runc:
   Version:          1.0.0-rc95
   GitCommit:        b9ee9c6314499f1b4a7f497e1f1f856fe433d3b7
  docker-init:
   Version:          0.19.0
   GitCommit:        de40ae0

3 – docker info

Bu komut sayesinde sistemde kaç adet container olduğu, çalışan, durmuş olan container sayıları, imaj sayıları ve diğer teknik bilgiler yer almaktarır.

C:\Users\Bayram docker
Client:
  Context:    default
  Debug Mode: false
  Plugins:
   buildx: Build with BuildKit (Docker Inc., v0.5.1-docker)
   compose: Docker Compose (Docker Inc., v2.0.0-beta.6)
   scan: Docker Scan (Docker Inc., v0.8.0)
 Server:
  Containers: 5
   Running: 0
   Paused: 0
   Stopped: 5
  Images: 3
  Server Version: 20.10.7
  Storage Driver: overlay2
   Backing Filesystem: extfs
   Supports d_type: true
   Native Overlay Diff: true
   userxattr: false
  Logging Driver: json-file
  Cgroup Driver: cgroupfs
  Cgroup Version: 1
  Plugins:
   Volume: local
   Network: bridge host ipvlan macvlan null overlay
   Log: awslogs fluentd gcplogs gelf journald json-file local logentries splunk syslog
  Swarm: inactive
  Runtimes: io.containerd.runc.v2 io.containerd.runtime.v1.linux runc
  Default Runtime: runc
  Init Binary: docker-init
  containerd version: d71fcd7d8303cbf684402823e425e9dd2e99285d
  init version: de40ad0
  Security Options:
   seccomp
    Profile: default
  Kernel Version: 4.19.104-microsoft-standard
  Operating System: Docker Desktop
  OSType: linux
  Architecture: x86_64
  CPUs: 8
  Total Memory: 12.4GiB
  Name: docker-desktop
  ID: E4O2:DUVG:VVJK:SP2R:2WVA:7WBN:OC65:RUOF:XIAB:BTGL:EQH4:Y67U
  Docker Root Dir: /var/lib/docker
  Debug Mode: true
   File Descriptors: 38
   Goroutines: 40
   System Time: 2021-08-22T19:12:04.9565663Z
   EventsListeners: 2
  Registry: https://index.docker.io/v1/
  Labels:
  Experimental: false
  Insecure Registries:
   127.0.0.0/8
  Live Restore Enabled: false

4 – docker <komut> –help

Docker komut listesinden bir komutun hangi parametreler ile çalıştığını öğrenebilmek için –help parametresi kullanılır.

C:\Users\Bayram docker push --help

Usage:  docker push [OPTIONS] NAME[:TAG]
 Push an image or a repository to a registry
 Options:
   -a, --all-tags                Push all tagged images in the repository
       --disable-content-trust   Skip image signing (default true)
   -q, --quiet                   Suppress verbose output

5 – docker <object> <komut>

Docker komut listesinde çok fazla komut olduğundan dolayı, docker mühendisleri komuttan önce obje isminin kullanılmasını sağlayarak komut karmaşasının önüne geçmek istemişlerdir. Burada obje ismi container, image gibi docker objeleridir. Obje isminin kullanılması zorunlu değil ancak önerilir.

C:\Users\Bayram docker container run hello-world

Komutu aşağıdaki komut ile aynı işi yapar

C:\Users\Bayram docker run hello-world

6 – docker run <image>

Hangi imajdan bir container oluşturulacağı bildirilir. Bu komut daha önce belirtildiği gibi CLI üzerinden Daemon tarafına Rest API ile gönderilir. Örneğin “hello-word” isimli imajdan bir container oluşturulması komutu gönderildiğinde, eğerr daha önce indirilmediyse öncelikle bu imaj Docker Hub üzerinden indirilir. Daha sonra da bu imajdan bir container oluşturulur.

C:\Users\Bayram docker run hello-world

Hello from Docker!
 This message shows that your installation appears to be working correctly.
 To generate this message, Docker took the following steps:
 The Docker client contacted the Docker daemon.
 The Docker daemon pulled the "hello-world" image from the Docker Hub.
 (amd64)
 The Docker daemon created a new container from that image which runs the
 executable that produces the output you are currently reading.
 The Docker daemon streamed that output to the Docker client, which sent it
 to your terminal. 
 To try something more ambitious, you can run an Ubuntu container with:
  $ docker run -it ubuntu bash
 Share images, automate workflows, and more with a free Docker ID:
  https://hub.docker.com/
 For more examples and ideas, visit:
  https://docs.docker.com/get-started/

Container oluştuurlduğunda içerisindeki ugyulama çalışır ve bu uygulama çalışmaya devam ettiği sürece container çalışmaya devam eder. Uygulama çalışıp bittiğinde container kapatılır. Yukarıdaki örnekte “hello-world” imajı içerisinde planlana uygulama ekrana birşeyler yazdı ve işlemini bitirdi. Bu durumda container da kapatıldı.

7 – docker ps

Çalışan container listesini veren komuttur.

C:\Users\Bayram docker ps
CONTAINER ID   IMAGE     COMMAND   CREATED   STATUS    PORTS     NAMES

Bu durumda sistemde çalışan bir container olmadığı anlaşılmaktadır.

docker ps -a komutu ile hem çalışan hem de durdurulmuş container’ları gösterir.

C:\Users\Bayram docker ps -a
CONTAINER ID   IMAGE                   COMMAND                  CREATED          STATUS                      PORTS                      NAMES
03499e6b9b2b   hello-world             "/hello"                 17 minutes ago   Exited (0) 16 minutes ago                              affectionate_euclid

Listede görüldüğü üzere her container için unique bir ID ve NAME belirlenir. Container’lar üzerinde işlem yapılırken ID ve NAME kullanılır. Eğer container oluşturulurken isim verilmez ise docker kendi belirlediği ismi kullanır.

8 – docker rm <conatainer id veya name>

Oluşturulan container’ları silmek için kullanılır.

C:\Users\Bayram docker rm 03499e6b9b2b
03499e6b9b2b

Not: Çalışan bir container silinmek sitediğinde sistem hata mesajı verir. Bu durumda ya container durdurulur ve silinir. Ya da “docker rm -f <container>” ile force edilerek silinir.

9 – docker start <conatainer id veya name>

Durdurulmuş bir container’ı çalıştırmak için kullanılır. Daha önceki örneklerde olduğu gibi, bir uygulama çalışıp işini bitirdiğinde container durdurulur. Tekrar çalıştırmak için start komutu kullanılır. 

C:\Users\Bayram docker start c48d7640c752
c48d7640c752

10 – docker logs <conatainer id veya name>

Container içerisinde üretilen log’ları listeler. Container içerisinde çalışan program tarafından üretilen çıktıları buradan listelenebilir. Örneğin hello-world isimli container ne kadar çalıştırılırsa log tarafına o kadar çıktı eklenir.

C:\Users\Bayram docker logs c48d7640c752
Hello from Docker!
 This message shows that your installation appears to be working correctly.
 To generate this message, Docker took the following steps:
 The Docker client contacted the Docker daemon.
 The Docker daemon pulled the "hello-world" image from the Docker Hub.
 (amd64)
 The Docker daemon created a new container from that image which runs the
 executable that produces the output you are currently reading.
 The Docker daemon streamed that output to the Docker client, which sent it
 to your terminal. 
 To try something more ambitious, you can run an Ubuntu container with:
  $ docker run -it ubuntu bash
 Share images, automate workflows, and more with a free Docker ID:
  https://hub.docker.com/
 For more examples and ideas, visit:
  https://docs.docker.com/get-started/

11 – docker run -d <image> ile arka planda çalışan container’lar

Her container, çalışıp işini bitirip kapanan türde değildi. Bazı container’lar sürekli çalışan uygulamalar şeklinde planlandığı için bir kez çalştırıldığında ugyulama hata almadığı ve container durdurulmadığı sürece çalışmaya devam eder. Örneğin httpd imajından oluşturulan container’alr bu şekildedir.

C:\Users\Bayram docker run -d httpd
Unable to find image 'httpd:latest' locally
 latest: Pulling from library/httpd
 e1acddbe380c: Pull complete
 3707e996fb4c: Pull complete
 c14c6b866b5c: Pull complete
 68cf2274a624: Pull complete
 bd362b482eb5: Pull complete
 Digest: sha256:307e3a2f43cd2c58ac37a093dd9adfc2598d00ca4cc0dd978cb1a56ccad4a39f
 Status: Downloaded newer image for httpd:latest
 b62ee5b7e16b7723b665087d1cc30b96ba9590bc6dbb3c0102ee18312afae62d

C:\Users\Bayram docker ps
CONTAINER ID   IMAGE     COMMAND              CREATED          STATUS          PORTS     NAMES
b62ee5b7e16b   httpd     "httpd-foreground"   31 seconds ago   Up 27 seconds   80/tcp    admiring_buck

Öncelikle local sistemde kayıtlı olmayan httpd imajı indidilri ve arkaplanda çalıştırıldı ve dcoker ps komutu ile görüntülendi.

Not: docker uygulamaların stdout ve stderr çıkışlarına bağlanır.

Docker bir uygulama için container çalıştırıdığında mevcut shell, ya da kullanılan komut satırını container da çalışan uygulamanın stdout ve stderr çıkışlarına bağlar. Sürekli arka planda çalışan uygulamalar için run komutu ile -d parametresinin kullanılma sebebi, uygulamanın konsolu kilitlememesidir. Bu parametre ile uygulama arka planda çalşımaya devam eder.

12 – docker exec -it <containerid> sh ile container shell bağlantısı

Docker container içerisinde çalışan shell bağlantısını yapmak için exec komutu çalıştırılır.

C:\Users\Bayram docker exec -it 420F sh
# ls
 bin  build  cgi-bin  conf  error  htdocs  icons  include  logs  modules
# exit

Komutta kullanılan “-it” parametresi “interactive terminal” anlamına gelir. “sh” parametresi ise shell anlamına gelmektedir. Linux container olduğu için, ls komutu ile container içindeki dosyalar listelelenebilir. exit komutu ile container içerisinden çıkılabilir. Container çalışmaya devam eder.

13- docker <object> inspect <id veya name>

inspect komutu, ilgili obje hakkında çok detaylı bilgiler verir.

C:\Users\Bayram docker container inspect 4f
[
     {
         "Id": "4f200ee8aa19197260259e78636de7df39fbb946b8363f6aa1122051832e81d6",
         "Created": "2021-08-24T18:53:04.4160754Z",
         "Path": "httpd-foreground",
         "Args": [],
         "State": {
             "Status": "running",
             "Running": true,
             "Paused": false,
             "Restarting": false,
             "OOMKilled": false,
             "Dead": false,
             "Pid": 1137,
             "ExitCode": 0,
             "Error": "",
             "StartedAt": "2021-08-24T18:53:05.0525906Z",
             "FinishedAt": "0001-01-01T00:00:00Z"
         },
    ....
    ....

Sadece container değil image gibi objeler ile ilgili bilgiler alınabilmektedir.

Docker Nedir?

24 Ağu

Docker nasıl ortaya çıkmıştır?

Docker container teknolojisi, Linux işletim sisteminin çekirdeğine 2008 yılında eklenen Linux Containers (LXC) özelliği ile birlikte doğmuş bir fikirdir. LXC, Linux işletim sistemindeki control groups (cgroups) ve namespaces özellikleri kullanılarak uygulandı ve herhangi bir patch gerektirmeden tek bir Linux çekirdeği üzerinden çalıştırıldı.

Namespaces özelliği, işletim sistemi üzerinde birden fazla process yada uygulama birbirinden izole bir şekilde uygulanbilirliği sağlar. Örneğin Network, Mount, User, Control Group gibi birden fazla namespace bulunabilmektedir.

Control Groups (cgroups) özelliği ise google mühendisleri tarafından linux işletim sistemine eklenmiş bir özelliktir. Bu özellik sayesinde namespace ile izole edilen process’lere ya da uygulamalara CPU, I/O, memory, network gibi kaynak sınırlaması getirilebilmektedir.

Bu gelişmeler ile birlikte Linux işletim sisteminde çalışan iki farklı A ve B uygulamlarını Linux namespaces özelliği ile izeole edip, control groups özelliği ile de A uygulamasına 4Gb Ram, 2 CPU ve B uygulamasına da 2Gb Ram, 1CPU kullanım sınırlaması gibi yapılandırmalar sağlanabilir hale geldi.

Uygulamaların izolasyonu sayesinde her uygulama için bir sanal makine açmak yerine, bir LXC açarak daha ölçeklenebilir bir mimari tasarlanmıştır. Çünkü her uygulama için açılan sanal makinede kullanılamayan atıl kapasiteler meydana gelmektedir. Container yapısı sayesinde atıl kapasiteler daha uygun bir biçimde bölüştürülerek daha fazla uygulamaya hizmet verebilecek hale gelmiştir.

Linux Container ile uygulamaların izolasyonu için ayarlamaların yapılması, paket halinde sunulmuş bir çözüm değildi. Bu nedenle uygulamalarını izole etmek isteyen developer’lar için LXC kullanmak biraz zahmetliydi. Bunun çözümünü 2013 yılında San Francisco’da dotClud firması, Docker isimli açık kaynak kodlu biz çözüm geliştirerek kullanıcılara sunmuştur. Bu gelişme ile birlikte developer ve mühendisler, Docker teknolojisi ile çalışarak, uygulama izolasyonunu kolay bir şekilde sağlayabilmiş ve bu nedenle Docker teknolojisi çok hızlı bir biçimde yaygınlaşmıştır.

Docker her ne kadar açık kaynak ve ücretsiz olsa da, 2014 yıllarında Docker firması şirketlerin ihtiyaçlarını karşılayacak ürünler geliştirerek Docker Enterprise versiyonunu da piyasaya sunmuştur.

Docker nasıl çalışır?

Docker’ın çalışabilmesi için öncelikle siteme bir docker engine kurulmalıdır. Docker engine, aşağıdaki üç temel bileşeni kullanarak uygulamaları geliştirmenize, birleştirmenize, göndermenize ve çalıştırmanıza imkan sağlar. (https://www.docker.com üzerinden indirilerek kurulum yapılabilir.)

Docker Daemon: Docker imajları, container’ları, ağları ve depolama birimlerini oluşturup yöneten bileşendir.

Docker Engine REST API: Docker daemon servisine dışarıdan CLI veya uygulamalar tarafından Rest API aracılığı ile erişerek komutlar verebilmeyi sağlayan bileşendir.

Docker CLI: Docker daemon ile iletişim kurmayı sağlayan komut satırı ya da konsol arayüz bileşenidir.

Docker sayesinde tek bir işletim sistemi üzerinde birden fazla uygulama birbirinden izole bir şekilde çalışabilmektedir.

Windows Üzerinde Docker Kullanımı

Docker kurulabilmesi için Windows’un sanallaştırma özelliğinin açılması istenir. Docker mimarisi Linux üzerinde inşa edildiğinden dolayı Windows işletim sisteminde de kurulan Docker desktop uygulaması, Windows işletim sistemi üzerinde bir Linux sanal makine oluşturmaktadır. Bu sanal makine üzerine docker kurulmaktadır.

Docker Mimarisi

Docker mimarisi, client-server modelini kullanır ve Docker Client, Docker Host, Network, Storage ve Docker Registery/Hub bileşenlerinden oluşur.

Docker Mimarisi

Docker Client

Kullanıcıların Docker Daemon ile iletişim kurabilmesini sağlar. Bir client aynı hostta bulunan Daemon ile veya uzaktaki bir hostta bulunan Daemon ile bağlantı kurabilir. Docker client, kullanıcılara sunduğu komut satırı arabirimi (CLI) ile daemon üzerinde build, run, stop gibi komutlar ile işlemler yapabilmeyi sağlar. Temel amacı, imajların regestry kaynağından çekilerek host’ta çalışmasını sağlamaktır. Genel client komutları:

docker build
docker pull
docker run

Docker Host

Uygulamaları çalıştırmak ve yürütmek için sunulan ortamdır. Host bileşenleri; Docker Daemon, Imaj, Container, Nerwork ve Storage şeklindedir. Docker daemon bütün komutları CLI üzerinden Rest API aracılığı ile alır. Gerektiğinde hizmetlerini yürütebilmek için diğer daemon’lar ile iletişim kurabilir. Daemon, client tarafından istenen container imajlarını çeker ve build eder. Client tarafından istenen imajı çektikten sonra build file(Dockerfile) olarak adlandırılan dosyadaki talimatları uygulayarak container için çalışan bir model oluşturur. Dockerfile içerisinde, container çalıştırılmadan önce Daemon tarafından yüklenmesi gereken bileşenlere ait yönergeler veya container çalıştırıldıktan sonra komut satırından çalıştırılacak talimat ve komutlar bulunmaktadır.

Docker Objects

Uygulamanın container üzerinde ayağa kaldırılması sırasında birçok obje kullanılır. Bunlar:

  • Image
  • Container
  • Network
  • Storage

Image

Image nesnesi, container oluşturmak için kullanılan salt okunur bir binary şablondur. Container ihtiyaçlarını ve yeteneklerini açıklayan meta veriler içerir. Temel olarak uygulamaları depolamak ve taşımak için kullanılır. Örneğin bir asp.net uygulaması yazdığınızda, bu uygulama için oluşturulan container image nesnesi, uygulamanın bütün bağımlılıklarını ve runtime ortamını içeren bir paket şablon oluşturulur. Bu imajlar, şirket içerisinde özel olarak veya dış dünya ile genel olarak Docker Hub gibi genel kayıt alanlarına aktarılarak paylaşılabilir.

Container

Imaj ile planlanmış ve hazırlanmış uygulamanın çalışan haline container denir. Bir imajdan container oluşturulurken network ve storage gibi ek sınırlamalar belirlenebilir. Container çalıştırıldıktan sonra, çalışan container’a bağlanarak içerisinde konfigurasyon ayarları yapmak ta mümkündür. Ancak bu pek önerilen bir işlem değildir. Bunun yerine imaj içerisinde gerekli düzenlemeler yaparak yeniden bir container oluşturmak daha iyi bir yöntemdir. Çünkü container’lar kullan at mantığında çalıştırılan objeler olduğu için, container içerisinde bir problemin çözülmesi durumunda o anlık çözüm oluşturulmuş olur. Container yeniden oluşturulduğunda aynı problem ile ayağa kalkacaktır.

Bir imajdan bir container oluşturulurken ek erişim belirtilmedikçe container sadece imajda belirlenen kaynaklara erişebilir. Container’lar sanal makinelerden çok daha küçük boyutta olduğundan dolayı saniyeler içinde ayağa kalkabilirler. Aynı imajdan birden fazla container oluşturmak da mümkündür.

Network

Docker uygulama odaklı bir biçimde ağ oluşturmayı sağlar ve geliştiricilere ağ ayarlarını belirleme imkanı sunar. Temel olarak Default Doceker Network ve User Defined Network olmak üzere iki türlü ağ kullanılabilmektedir. Varsayılan olarak Default kurulumunda None, Bridge ve Host olmak üzere üç farklı ağ tanımlıdır. None ve Host ağları Docker’daki ağ yığınının bir parçasıdır. Bridge ise otomatik olarak bir gateway ve IP subnet oluşturur ve bu ağa dahil tüm container’lar IP adresleme yoluyla birbirleri ile konuşabilirler. Ancak default bridge network iyi ölçeklenemediği ve ağ kullanılabilirliği açısından kısıtlamaları olduğu için pek tercih edilmez.

Dİğer bir tür ise user-defined ağlardır. Yöneticiler, birden çok kullanıcı tanımlı ağı yapılandırabilir. Bunlar:

  • Bridge Network: Default bridge network ile benzer şekilde çalışır ancak farklı olarak ağ içindeki konteynerlerin birbirleriyle iletişim kurmaları için port yönlendirmeye gerek yoktur. Diğer fark, otomatik ağ keşfi için tam desteğe sahip olmasıdır.
  • Overlay Network: Container’ların farklı host’larda barındırıldığı durumda overlay network (yerel paylaşım ağı) kullanılır. Burada dikkat edilmesi gereken şey, Docker engine’lerin swarm modunun cluster için etkinleştirilmesi gerekir.
  • Macvlan Network: Bridge ve Overlay ağlarını kullanırken, container ile host arasında bir köprü bulunur. Bir Macvlan ağı bu köprüyü kaldırarak, port yönlendirme ile uğraşmadan container kaynaklarını harici ağlara gösterme imkanı sağlar. Bu işlem, IP adresleri yerine MAC adresleri kullanılarak gerçekleştirilir.

Storage

Container içerisinde veri saklayabilmek için bir writable layer bulunur. Container silindiğinde bu writable-layer da silineceğinden dolayı veri kaybı yaşanır. Örneğin bir postgresql container oluşturulup içerisine veriler kaydedildikten sonra container silinirse veritabanına kaydedilen bütün bilgiler de silinmiş olur. Kalıcı veri depolaması için Docker dört seçenek sunar.

  • Data Volumes: Kalıcı bir depolama birimi oluşturma, birim ismini değiştirme, birimleri listeleme ve ayrıca birim ile ilişkili container’ları listelemeyi sağlar. Depolama birimi(volume) host dosya sistemi üzerinde oluşturulur. Veriler container dışına aktarıldığı için container silindiğinde kaybolmaz. Yeni oluşturulan container için aynı dosya yolu berlilendiğinde yeni container da aynı yere yazabilir.
  • Data Volume Container: Özel bir container üzerine bir depolama birimi oluşturularak diğer container’ların da buraya yazması sağlanabilir. Bu sayede volume container ile application container birbirinden bağımsız olur ve bu sayade birden fazla container ile paylaşılabilir.
  • Directory Mounts: Host’ta bulunan bir dizinin bir container’a monte edilmesidir. Önceki bahsedilen durumlarda depolama birimlerin(Volume) Docker birimleri klasörü içinde olması gerekirken, directory mout söz konusu olduğunda, host’taki herhangi bir dizin birim için kaynak olarak kullanılabilir.
  • Storage Plugins: Harici depolama platformlarına bağlanma yeteneği sağlar. Bu eklentiler, depolamayı ana bilgisayardan bir depolama dizisi veya bir cihaz gibi harici bir kaynağa eşler. Docker’ın Eklenti sayfasında bir depolama eklentisi listesi bulunabilir.
    • HPE 3PAR
    • EMC (ScaleIO, XtremIO, VMAX, Isilon)
    • NetApp
    • Azure File Storage
    • Google Compute Platform

Docker Registries

Imajları depolayabileceğiniz ve indirebileceğiniz konumlar sağlayan hizmetlerdir. Başka bir deyişle, bir Docker registry, bir veya daha fazla Docker imajını barındıran Docker depolarını içerir. Public regitery’ler Docker Hub ve Docker Cloud ortamlarıdır. Genel registery komutları:

docker push
docker pull
docker run

Kaynaklar

  • https://www.aquasec.com/cloud-native-academy/docker-container/docker-architecture
  • https://docs.docker.com/get-started/overview

Container ve Sanal Makineler Arasındaki Farklar

22 Ağu
Conatiner vs Virtual Machines

Sanal Makineler

Sanal makineler donanımsal altyapının(infrastructure) üzerine bir Hypervisor sistem kurularak yapılandırılrlar. Piyasada bir çok sanallaştırma platformu bulunmaktadır.

  • Microsoft hyper-v
  • Virtual Box
  • VMware

Hypervisor üzerine de sanal makineler kurulmaktadır. Her bir sanal makine genelde Linux veya Windows işletim sistemine sahiptir.

Container’lar

Container sistemleri için donanımsal altyapı(infrastructure) üzerine tek bir işletim sistemi ve bu işletim sistemi üzerine de Docker gibi container engine kurulur.

Container kullanmanın en önemli özelliklerinden biri, bir uygulamayı, kendine ait bağımlılıkları ve framework altyapılarıyla birlikte paketleyip dış dünyaya sunabilme imkanı vermesidir. Yukarıdaki şemada bulunan APP1, APP2, APP3 gibi uygulamaların her biri bir imaj haline getirilerek tüm dünyanın kullanımına açılacak şekilde Docker Registry üzerinden dağıtılabilir. Bu süreç deterministiktir. Yani uygulama imajın oluşturulduğu makinede nasıl çalışıyorsa başka birinin docker sisteminde de aynı şekilde çalışır.

Karşılaştırmalar

Bir sanal makine eğer tek bir uygulamanın barındırılması amacıyla kuruluyorsa, bu durumda işletim sistemi üzerinde uygulamanın altyapısal yönetimi ve işletim sisteminin yönetiminin yapılması gerekmektedir. Ancak container sistemlerde tek bir işletim sistemi bulunduğundan ve uygulama altyapıları container içerisine image aracılığı ile inşa edildiğinden dolayı bu tür bakım gereksinimleri ortadan kalkar.

Sanal makineler tek bir uygulama için kurulduğunda atıl kapasiteler meydana gelmektedir. Örneğin 4GB ram varsa işletim sistemi bunun bir kısmını kendi ihtiyaçları için kullanır ve üzerine kurulan uygulama da aynı şekilde ihtiyacı olanı kullandığında arta kalan memory miktarı ve işletim sisteminin kendi ihtiyaçları için kullandığı memory miktarı boşa giden kaynaklar olarak değerlendirilebilir. Container sistemlerde tek bir işletim sistemi kendi ihtiyacını kullanırken kalan kaynaklar uygulama ihtiyaçlarına göre tasnif edilerek kullanılır. Artan kaynaklar da yeni container’lar için boşta bekletilebilir. Bu sayede daha ölçeklenebilir bir yapı oluşturulabilir.

Container sistemlerde yönetilmesi gereken tek bir işletim sistemi varken, sanallaştırma sistemlerde yönetilmesi gereken birden fazla işletim sistemi bulunur.

Container endine direk donanım üzerindeki işletim sistemine değil de, sanal makineler üzerine de kurulabilir. Sanallaştırma sistemleri container sistemler için altyapı oluşturabilirler.

Container sistemlerde oluşturulan imajlar dünyanın her yerinde çalıştırılabilir hafif yüklü paketlerdir. Sanal makineler de her ne kadar paketlenebilir olsa da, paketin çalışabilmesi için diğer sistemde aynı hypervisor ve benzer donanımsal sistemlerin olması gerekir. Ayrıca paket boyutları çok büyük oladuğu için taşınabilirlik daha zor olabilmektedir.

Linux Distribution – Linux Dağıtımı nedir?

21 Ağu

Linux distribution yani Linux dağıtımları, işletim sistemi çekirdeği üzerine yazılmış uygulamalar ve bu uygulamaları kullanmayı sağlayan grafik (GUI) veya komut (CLI) kullanıcı arayüzler ile paketlenmiş ürünlere Linux distribution denir. Bunun yanında, mevcut bir dağıtımı temel alarak da yeni dağıtımlar üretilebilmektedir. Örnek Linux dağıtımları;

  • Debian
  • Ubuntu
  • Red Hat
  • Fedora
  • Mint
  • Alphine

Tüm linux dağıtımları çekirdek olarak aynıdır. Ancak kullanıcı arayüzleri ve programları ile farklılık gösterirler. Bazı linux dağıtımlarında kullanıcı dostu arayüzler sağlanırken bazı dağıtımlarda gereksiz olan her şey çıkartılarak iş odaklı ve light weight ürünler sunulmaktadır.

Linux dağıtımları, bilgisayarın diski üzerine kurulabildiği gibi, hiç kurulum yapmadan flash disk veya cd üzerinden de kullanılabilmektedir.

İsteyen herkes kendi Linux dağıtımını geliştirip sunabilir. Bu durum linux dünyasının özgür yazılım ilkesine uygundur.

Ülkemizde geliştirilen Linux dağıtımları aşağıdaki gibidir.

Günümüzde binlerce Linux dağıtımı piyasaya sürülmüş durumdadır. Bu sürümlerden bazıları geniş bütçeli şirketler tarafından desteklenerek finanse edilmektedir. Her ne kadar özgür bir dünya sunulsa da bazı Linux dağıtımları için sunulan destek ve ürünler firmalar tarafından ücretli bir şekilde sunulmaktadır.

Windows Terminal Kullanımı

14 Ağu

Microsoft, windows 10 ile birlikte yeni bir terminal aracını biz kullanıcıların hizmetine sunmuştur. Windows bünyesinde bulunan ilk komut kullanım aracı Command Prompt’tur. Daha sonra yeni bir komut arayüzü olarak Powershell aracı Windows’a dahil edilmiştir. Fakat bu iki araçta rakip işletim sistemlerinin sunduğu konsol araçlarına göre biraz kulanışsız kalmıştır. Örneğin birden fazla ortamda komut satırı çalıştırmak istediğimiz de çok fazla pencere açmamız gerekmektedir. Ayrıca bu araçlarda tab özelliği bulunmamaktadır.

Mizrosoft firması, bu eksiklikleri kapatan açık kaynak kodlu Windows Terminal aracını geliştirmiştir. Windows terminal aracı hem tab kullanımı ile birden fazla pencereyi tek bir ekranda yönetme imkanı sunar, hemde temalar ile görseli özelleştirilebilen bir özelliğe saiptir. Windows terminal aracı windows store üzerinden indirlebilmektedir.

Windows terminalde birden fazla konsol aracını yukarıda görüldüğü gibi aynı anda açabilmek mümkündür. Her konsol aracı ayrı bir tab da görünür. Yeni tab eklemek için pencerenin üst kısmındaki aşağı ok tuşuna basarak istediğimiz aracı seçebiliriz. Resimde dikkat ederseniz ubuntu konsol aracı da eklenmiştir. Bu aracı windows ortamında kullanabilmek için WSL(Windows Subsystem for Linux) kullanabilirsiniz. Bu araç sayesinde windows üzerinde windows store kullanarak istediğimiz linux sürümünü kurabiliriz.

Windows terminalde görünüm özelleştirilebilmektedir. Bunun için aşağıdaki ayarlar sekmesinden ;

Aşağıda sarı ile işaretli araylar butonuna tıklandığında, varsayılan editör ile terminalin ayarlar dosyası (settings.json) açılır.

Benim bilgisayarımda Visual Studio 2019 olduğu için bu editör ile ayarları yapabiliyorum.

Settings.json dosyasında her terminal için profiles objesindeki list kolleksiyonunda ayarlar bulunur. Terminalin görünüm özelliğini değiştirmek için iki yol vardır.

Birinci yol Color Schemas sayfasından Included color schemas bölümündeki hazır şemalar kullanılabilir.

  • Campbell
  • Campbell Powershell
  • Vintage
  • One Half Dark
  • One Half Light
  • Tango Dark
  • Tango Light

Örneğin Powershell’de One Half Dark şeması için ayarları şu şekilde değiştirip kaydetmek yeterlidir. Görüntü hemen güncellenecektir.

{
      // Make changes here to the powershell.exe profile.
      "guid": "{61c54bbd-c2c6-5271-96e7-009a87ff44bf}",
      "name": "Windows PowerShell",
      "commandline": "powershell.exe",
      "hidden": false,
      "colorScheme": "One Half Dark"
}

İkinci yol ise kendi ayarlarımızı settings.json dosyası içerisindeki schemes dizisine eklmektir. Burada terminal görsellerine ait çok fazla ayar bulabilirsiniz. Örneğin Command Propt için schemas dizisine aşağıdaki gibi bir ayar ekleyelim.

"schemes": [
     {
       "name": "Aurora",
       "black": "#23262e",
       "red": "#f0266f",
       "green": "#8fd46d",
       "yellow": "#ffe66d",
       "blue": "#0321d7",
       "purple": "#ee5d43",
       "cyan": "#03d6b8",
       "white": "#c74ded",
       "brightBlack": "#292e38",
       "brightRed": "#f92672",
       "brightGreen": "#8fd46d",
       "brightYellow": "#ffe66d",
       "brightBlue": "#03d6b8",
       "brightPurple": "#ee5d43",
       "brightCyan": "#03d6b8",
       "brightWhite": "#c74ded",
       "background": "#23262e",
       "foreground": "#ffca28",
       "selectionBackground": "#292e38",
       "cursorColor": "#ee5d43"
     }
   ]

Bu ayarı artık command propt için kullanabiliriz.

{
      // Make changes here to the powershell.exe profile.
      "guid": "{61c54bbd-c2c6-5271-96e7-009a87ff44bf}",
      "name": "Command Prompt",
      "commandline": "powershell.exe",
      "hidden": false,
      "colorScheme": "Aurora"
}