Category Archives: Windows

MSMQ teknolojisi ile alakalı bir önceki yazıda MSMQ tanıtımını yapmış ve Windows işletim sistemlerine nasıl dahil edildiğini incelemiştik.

Bu yazıda ise mesajların MSMQ kuyruğuna nasıl yazıldığını ve kuyruktaki mesajların nasıl okunduğunu incelemeye çalışacağız.

Öncelikle mesaj nedir bundan bahsedelim. MSMQ teknolojisindeki mesaj kavramı aslında bir programlama dili ile oluşturulan nesnelerin serileştirilmiş halleridir. Bir nesne binary veya xml gibi formatlarda serileştirilebilir. Serileştirilmiş nesneler MSMQ gibi mesaj tabanlı iletişim ortamlarında mesaj olarak değerlendirilir.

MSMQ sisteminde mejsalar kuyruk denilen bir dizgede tutulur. Kuyruklar günlük hayattaki posta kutularına benzer. Postacı gelip zarfı posta kutusuna bırakır. Daha sonra ev sahibi gelip kutudaki zarfı açarak mesajı okuyarak ne yapacağını anlar ve gereğini yapar.

C# programlama dili ile MSMQ kuyruğundaki mesajları yönetmek mümkündür. Windows işletim sisteminde MSMQ kuyruğunu bilgisayar yönetimine girerek Private Queue seçeneğinden görüntüleyebiliriz.

.Net Framework içerisinde System.Messaging namespace altında mesaj trafiğini yönetebilecek tipler bulunmaktadır.

MessageQueue tipine ait üyeler yardımıyla sistemde bir kuyruk mevcut mu diye kontrol edilebilir, mevcut değilse yeni kuyruk oluşturulabilir. Mevcut kuyruğa bir mesaj eklenip, kuyruktan bir mesaj alınabilir. Aşağıdaki örnek kod ile kuyruğa mesaj yazma işlemi gerçekleştirilmektedir.

MessageQueue messageQueue = null;

if (MessageQueue.Exists(@".\Private$\EmailQueue"))
{
    messageQueue = new MessageQueue(@".\Private$\EmailQueue");
}
else
{
    // Kuyruk oluştur.
    MessageQueue.Create(@".\Private$\EmailQueue");
    messageQueue = new MessageQueue(@".\Private$\EmailQueue");
}

messageQueue.Send("Bu ilk bir MSMQ mesajıdır", "Title");

Kuyruktaki mesajları okumak senkron veya asenkron şekilde yapılabilmektedir. MessageQueue tipine ait aşağıdaki metodlar:

• BeginPeek()
• BeginReceive()

asenkron şekilde mesajları okumaya olanak sağlar. bu mesajların override edilmiş şekilleri burada mevcuttur.

BeginPeek() metodu çağrılmadan önce PeekComplated event handler oluşturmak gerekir ki okunan mesajın içeriğine erişebilelim. Aynı şekilde BeginReceive() metodu çağrılmadan önce ReceiveComplated event handler oluşturmak gerekir. BeginPeek() ile alınan mesajlar kuyruktan silinmezken BeginReceive() ile okunan mesajlar kuyruktan silinir. Bu fark, süreçleri yönetmek açısından önemlidir. Aşağıdaki örnek kod, tek bir mesajın kuyruktan asenkron olarak alınmasını sağlar. BeginReceive() kullanıldığı için alınan mesaj kuyruktan silinecektir.

MessageQueue messageQueue = null;

if (MessageQueue.Exists(@".\Private$\EmailQueue"))
{
    messageQueue = new MessageQueue(@".\Private$\EmailQueue");
    messageQueue.ReceiveCompleted += new
           				ReceiveCompletedEventHandler(EmailReceived);
    messageQueue.BeginReceive();
}

private static void EmailReceived (Object source,
            ReceiveCompletedEventArgs asyncResult)
{
    MessageQueue mq = (MessageQueue)source;
    Message m = mq.EndReceive(asyncResult.AsyncResult);
    Console.WriteLine("Message: " + (string)m.Body);
}

MessageQueue tipinde senkron bir şekilde mesaj almak için aşağıdaki metodları kullanılabilir:

• Peek()
• Receive()
• GetAllMessages()

Yani Peek() veya Receive() metodu çağrıldığında kuyruktan bir mesaj gelene kadar başka işleme geçilmez. Oysa asenkron metodlarda BeginPeek() veya BeginReceive() komutlarından sonra başka işlem varsa onlar yürütülebilmekteydi.

GetAllMessages() metodu kuyruktaki tüm mesajları getirmek için kullanılır.

 MessageQueue queue = new MessageQueue(@".\Private$\EmailQueue");

 Message[] msgs = queue.GetAllMessages();

 foreach(Message msg in msgs)
 {
     Console.WriteLine(msg.Body);
 }

Mesaj kuyruğuna bir text yerine bir nesneyi göndermek mümkündür. Bu işlem için öncelikle serileştirilecek olan tipin belirlenmesi gerekmektedir. Serileştirilecek olan tip aşağıdaki şekliyle Email adında belirlenmiş ve [Serialize] attribute ile imzalanmıştır.

[Serialize]
public class Email{
     public string From {get; set;}
     public string To {get; set;}
     public string Body {get; set;}
}

Bu nesnenin bir örneğini kuyruğa eklemek için aşağıdaki gibi bir yöntem izlenir.

Email mail = new Email{
   From = "sender@mail.com",
   To = "receiver@mail.com";
   Body = "Merhaba bu bir test mesajıdır.";
};
MessageQueue messageQueue = null;

if (MessageQueue.Exists(@".\Private$\EmailQueue"))
{
    messageQueue = new MessageQueue(@".\Private$\EmailQueue");
}
else
{
    // Kuyruk oluştur.
    MessageQueue.Create(@".\Private$\EmailQueue");
    messageQueue = new MessageQueue(@".\Private$\EmailQueue");
}

Message message = new Message();
message.Formatter = new BinaryMessageFormatter();

messageQueue.Send(message);

Temel olarak MSMQ mesaj yönetimi bu şekilde yapılmaktadır. Buradaki örnekler yazma ve okuma işlemlerini gösteren tek bir uygulama gibi anlaşılabilir. Ancak dağıtık mimarilerde kuyruğuna yazım işlemini bir uygulama yaparken, kuyruğu sürekli kontrol etme işlemini işletim sistemine bağlı bir servis sağlıyor olabilir. Ya da zamanlanmış görev mantığı ile çalışan bir client uygulama da kuyruktaki mesajları okuyarak gerekli görevleri yerine getirebilir. Senaryoları tasarlamak tamamen ihtiyaca ve beceriye kalmıştır.

Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle.