Principled Coder
NgRx Data eklentisi, entity yönetimini basitleştiren bir uygulamadır. NgRx data, entity, effects gibi kavramların uygulandığı örnek bir uygulamayı https://github.com/bayramucuncu/ngrx-todo-app GitHub Repository’yi indirerek inceleyebilirsiniz.
Uygulamada gördüğünüz bir bug veya ihtiyaç duyulan refactoring varsa katkı sunabilirsiniz.
RxJS API’nin önemli bir aktörü de Operatörlerdir. Operatörler, gözlemlenebilir nesneler için yardımcı işlemler olarak düşünülebilir. Her bir yardımcı işlem fonksiyonel programlama yöntemine göre fonksiyonlar halinde planlanmıştır. RxJS’de Operatörler 8 alt başlık halinde gruplandırılmıştır.
Bu başlıklar altında onlarca operatör bulunmaktadır. Buradan tüm operatörlere erişebilmek mümkündür. Bu yazıda popüler olanlardan bir kaçını aşağıdaki gibi kullanılmaktadır.
Bir Observable nesne içerisine array, promise veya iterable değerler eklemek için kullanılır.
Birden fazla Observable nesnesini bir dizi elemanı gibi sıraya dizer ve sırayla çalıştırır. Biri bitmeden diğerine geçmez. Bunu, biri bitmeden diğeri başlayamayan işlem sıralaması olarak düşünebiliriz.
Bu işlemin çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır.
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
Concat işleminin benzeri olan bu operatörde, birden fazla Observable nesnesini bir dizi elemanı gibi sıraya dizer ancak işlemlerin sırayla yapılması beklenmez.
Bu işlemin çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır.
4, 5, 6, 7, 8, 9, 1, 2, 3
Gözlenen verilerde değişiklik yapmak için kullanılabilir.
Bu işlemin çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır.
1, 4, 9
Uzak sunucudan bir Ajax talebi yapmak için kullanılır.
Bu işlemin çıktısı sunucudan gelen JSON response olacaktır.
RxJS kütüphanesinde bulunan Operatorler konusu örnekler ile desteklenerek açıklanmıştır.
RxJS’de Subjects gözlemlenebilir nesnenin (Observable) özel bir türüdür. Bunu, insanlarla dolu bir odadaki mikrofonla konuşan tek bir konuşmacı olarak düşünebilirsiniz. Burada:
Konuşma esnasında mesajlar aynı anda birçok insana ulaşır. Bu olaya multicasting yani birden çok noktaya yayın yapmak denir. Dört farklı türde Subject vardır.
Bu kavramları salondaki bir konuşmacının durumunu anlatan örnekler yaparak açıklayabiliriz.
Başlangıç değeri almaz ve tekrarlama davranışı göstermez.
Bu kod çalıştığında konsola iki defa, “merhaba sayın dinleyiciler.” mesajı yazılır. Çünkü iki dinleyici bulunmaktadır. Salondaki bir konuşmacının her aklına geleni söylemesini buna örnek olarak verebiliriz.
İşlem tamamlandığında gözlemcilere en son mesaj değerini yayınlar.
Bu kod çalıştığında ekrana iki defa “merhaba arkadaşlar.” yazacaktır. Bunu salondaki bir konuşmacının aklında ilk cümlelerini düşünüp, ne söyleyeceğine karar verdiğinde konuşmasına benzetebiliriz. Yani konuşmacı, kullanıcılara en son aklında bulunan mesajı bildirmiş olur.
Bir başlangıç değerine ihtiyaç duyar. Mevcuttaki en son değeri yeni abonelere yayınlar.
Burada salondaki konuşmacının sahneye çıkar çıkmaz selamlama yaptığı düşünülebilir. Konsola peş peşe iki defa “merhaba arkadaşlar.“, iki defa “nasılsınız“, iki defa da “konumuz küresel ısınma.” yazacaktır.
Belirtilen sayıda verilen son değeri, yeni abonelere tekrar yayınlar.
Burada salonda konuşmacı konuşurken bir dinleyici vardır. “selamlar” ve “nasılsınız” şeklinde iki mesaj yayınlanmıştır ve salondaki mevcut dinleyici tarafından bu mesajlar alınmıştır. Ancak ReplaySubject ile salona gelen sonraki dinleyicilere de önceki mesajlar tekrar gönderilir.
RxJS kütüphanesinde bulunan özel Observable türleri örnek uygulamalarla desteklenerek incelenmiştir.
Bir sonraki yazıda, RxJS kütüphanesindeki Operatörler incelenecektir.
RxJS ReactiveX API’sinin Javascript programlama diline kullanılmak üzere yazılan uygulamalardan biridir. Geliştiricilere, tepkisel olaylar (events) üzerinden güçlü ve işlevsel bir fonksiyonel yaklaşım sunar. Bunların yanında giderek artan kütüphane ve yardımcı araçları ile geliştiricilere kullanım kolaylığı sağlamakta ve popülerliği artmaktadır.
RxJS reaktif programlamanın bir uygulaması olduğundan dolayı imperative gelenekteki bir programcı için ilk başta öğrenilmesi biraz zor gelebilir. Çünkü fonksiyonel programlama, declerative gelenekte uygulanan bir paradigmadır. Programlama dillerinin sınıflandırmasında bunu görebilmek mümkündür.
RxJS uygulaması yapmak için iki farklı yol izlenebilir:
Bana göre basit olan yöntem Angular projesi oluşturmaktır. Angular projesi oluşturmak için npm komutları kullanılır. Bir projeyi üç adımda oluşturmak mümkündür.
Angular projesinin yönetimini ve çalıştırılmasını sağlayan global Angular CLI yüklenme adımıdır. Bunun için gerekli olan komut:
npm install –g @angular/cli
Uygulama için gerekli dosya ve dizinlerin oluşturulması adımıdır. Bu adıma, çalışma ortamının (workspace) hazırlanması da denir. Bu işlemi bir önceki adımda yüklenen Angular CLI komutları yürütür.
ng new my–app
Artık uygulama dosyaları yüklenmiştir ve aşağıdaki gibi bir dizin oluşturulmuştur.
Uygulama dosyaları src/app dizininde bulunmaktadır. Dizinde bulunan diğer dosyaların ne işe yaradığı bu yazının konusu değildir.
Angular uygulamasını çalıştırmak için Angular CLI komutları çalıştırılır.
cd my–app
ng serve —open
Bu komut ile Angular uygulaması, varsayılan tarayıcıda açılarak başlatılacaktır.
Angular projesinde rxjs kodlarını çalıştırmak için Angular projesinde bir typescript dosyası kullanılabilir. app.component.ts dosyası içerisine bir Observable tanımlamak için aşağıdaki gibi bir komut kullanılabilir.
RxJS kodlarını çalıştırmak öncelikle ‘rxjs’ modülünün yüklenmesi gerekmektedir. Bunun için gerekli komut:
import {from} from ‘rxjs’;
RxJS kütüphanesinde Operators ve Subjects olmak üzere iki önemli başlık bulunmaktadır. Sonraki yazılarda sırayla RxJS Subjects ve Operators konuları ele alınacaktır.